Vịnh cây đa ở nhà ngục Hỏa Lò
Vịnh cây đa ở nhà ngục Hỏa Lò
Phan Bội Châu 1
Đội trời đạp đất giữa Thăng Long.
Đứng giữa trần ai đã mấy đông.
Mầm Lạc chồi Hồng tươi thịt mới
Mưa Âu gió Á dập dìu chung.
Khắt khe nắng hạ xòe xòe rủ,
Vồn vã đêm thu lắc lắc rung.
Danh lợi bên đường ai mặc kệ,
Tấm lòng tươi héo với non sông.
Phan Bội Châu 1
Đội trời đạp đất giữa Thăng Long.
Đứng giữa trần ai đã mấy đông.
Mầm Lạc chồi Hồng tươi thịt mới
Mưa Âu gió Á dập dìu chung.
Khắt khe nắng hạ xòe xòe rủ,
Vồn vã đêm thu lắc lắc rung.
Danh lợi bên đường ai mặc kệ,
Tấm lòng tươi héo với non sông.
1925
1Phan Bội Châu sinh ngày 26-1-1867 tại thôn Sa Nam, xã Đông Liệt, sau dời về xã Đan Nhiễm (nay là xã Xuân Hoà), huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Năm 17 tuổi, khi thực dân Pháp đánh chiếm Bắc kỳ lần thứ hai (năm 1882), ông đã viết bài hịch Bình Tây thu Bắc để cổ động nhân dân chống Pháp. Năm 1904, Phan Bội Châu cùng Cường Để thành lập Duy Tân hội. Năm 1905, ông lãnh đạo phong trào Đông Du. Năm 1912, sau khi giải tán Duy Tân hội, ông thành lập Việt Nam quang phục hội. Để gây tiếng vang thức tỉnh dân chúng, Hội cử người tiến hành một số vụ bạo động vũ trang như hạ sát Tuần phủ Thái Bình Nguyễn Duy Hàn, ném bom tại khách sạn Hà Nội (tháng 4-1913) nhưng bị kẻ thù thẳng tay đàn áp. Phan Bội Châu ở nước ngoài cũng bị kết án tử hình vắng mặt. Ngày 30-6-1925, trên đường từ Hàng Châu tới Quảng Đông (Trung Quốc), ông bị thực dân Pháp bắt cóc ở nhà ga Thượng Hải rồi bí mật đưa về nước, giam ở nhà tù Hoả Lò (Hà Nội) với một tên giả là Trần Văn Đức. Trước sức mạnh đấu tranh của quần chúng, thực dân Pháp buộc phải “ân xá” cho Phan Bội Châu và đưa ông về “an trí” tại Huế. Ông mất ngày 30-10-1940.
Ý KIẾN BẠN ĐỌC
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Văn truy điệu liệt sĩ
Trần Cung
Than ôi!
Xích xiềng phong kiến, nước Việt Nam trong cảnh lao lung
Gót sắt thực dân, người Việt Nam sống đời
Hoả Lò là địa ngục nhân gian tù tội
Tết nhà pha
Trần Cung
Năm mới sang rồi, năm cũ qua
Đời tù mới, cũ khéo phôi pha
“Nghinh tân” lễ mễ khiêng “Tinet”
“Bái tuế” lom khom bế “lập là”
Trong nhà tù
Xuân Thủy
Đời ta nghĩ cũng lạ đời
Làm chi hôm sớm có người chăm lo
Mùa đông sẵn có “hỏa lò”
Mùa hè “nhà đá” tha hồ nghỉ ngơi