Đấu tranh đến giờ phút cuối (phần 2)

1686

August 28, 2016

Phần 2: Về với gia đình

Trước những tin vui dồn đập từ bên ngoài dội vào Nhà tù Hỏa Lò, chi bộ, tổ đảng các trại vận động anh em đoàn kết, tránh khiêu khích của bọn giám thị để bảo toàn lực lượng. Các trại lập danh sách tù nhân chính trị báo cáo với Quận ủy nội thành đề phòng địch thủ tiêu. Các đội tự vệ được thành lập để bảo vệ tù nhân. Kế hoạch giải phóng nhà tù khi có điều kiện cũng được nghiên cứu.

Ngược lại với tinh thần phấn khởi của anh em tù nhân thì bộ máy cai quản nhà tù hoang mang, dao động, phân hóa. Giám ngục và những tên đứng đầu bộ máy cai quản nhà tù vẫn ngoan cố, chúng cùm chặt tù binh và tù chính trị ở trại hoặc ở trong phòng tối xà lim 2, cho ăn uống tồi tệ hơn.

Buồng giam tại xà lim II - Nhà tù Hỏa Lò

Bọn giám ngục còn tiến hành xáo trộn tù nhân giam tù chính trị lẫn với tù thường, chuyển tù thường thành tù binh, tù chính trị. Ngày 23/8/1954, thực dân Pháp còn chuyển tù nhân sang nhà tù Nhà Tiền để phân tán lực lượng dễ bề đàn áp. Do sự đấu tranh kiên quyết của tù nhân và nhân dân bên ngoài nhà tù, địch buộc phải đưa tù nhân trở lại Hỏa Lò chờ ngày trao trả chính thức.

Theo lịch thỏa thuận giữa hai bên Việt - Pháp tù nhân ở Nhà tù Hỏa Lò được trao trả tự do ở hai địa điểm là Việt Trì vào các ngày 18, 20, 23, 24, 30 và 31 tháng 8/1954 và Sầm Sơn vào các ngày 19 và 31 tháng 8/1954. Trong đợt trao trả đầu tiên tại Việt Trì, anh em rải truyền đơn, khẩu hiệu bướm trên đường đi và hát vang những bài ca cách mạng. Nhân dân bên đường chào đón những người chiến sĩ được giải phóng khỏi cảnh lao tù.

Khẩu hiệu bướm - Tù chính trị Hỏa Lò rải trên đường đi,

nếu địch đưa đi thủ tiêu (Tháng 9/1954)

Sau đợt trao trả đầu tiên diễn ra đúng kế hoạch và thắng lợi, phía Pháp đã cố ý dây dưa không trao trả đúng quy định, kéo dài ngày, thậm chí trao trả người không có tên trong danh sách hoặc có tên mà không có người. Hành động này đã bị báo Quân đội nhân dân lên án và yêu cầu quân đội Pháp thực hiện việc trao trả tù binh đúng theo tinh thần của Hội nghị Quân sự Trung Giã.(Còn tiếp)

Lại Thị Minh Thu, phòng Nghiên cứu Sưu tầm

Chia sẻ:

Ý KIẾN BẠN ĐỌC

BÀI VIẾT LIÊN QUAN